Bài chòi Hội An là một loại hình dân gian mang hơi hướng của cuộc sống người dân miền Trung quen thuộc. Bắt nguồn từ lối sống và quá trình lao động, cộng hưởng với sự giao thoa về văn nghệ, văn hóa. Kinh nghiệm du lịch Hội An sẽ dẫn du khách dạo một vòng tìm hiểu về loại hình bài chòi xứ Quảng đặc trưng này.
Bài chòi Hội An là gì?
Bài chòi Hội An là một môn nghệ thuật đặc sắc của khu vực miền Trung Việt Nam. Bài chòi là hoạt động văn hóa quan trọng thể hiện nét văn hóa đặc trưng của người dân xứ Quảng. Dân ca bài chòi Hội An được kết hợp giữa thơ cơ, âm nhạc, văn học và hội họa.
Nghệ thuật hát bài chòi Hội An đã được UNESCO công nhận là di sản văn hóa phi vật thể. Nhằm lưu giữ bản sắc dân tộc, những giá trị độc đáo của người dân và sự phát triển du lịch của địa phương. Đây được xem là dấu ấn đặc trưng và “đặc sản” tinh thần gửi đến du khách trong và ngoài nước khi ghé đến Hội An – Quảng Nam.
Và nếu du khách có dự định cho chuyến hành trình tham quan Hội An để tìm hiểu sâu hơn về văn hóa, ẩm thực cũng như con người nơi đây. Đặt tour Hội An sẽ cho du khách một trải nghiệm dài ngày tận hưởng không khí yên bình và khám phá nhiều hơn ẩm thực đặc sắc nơi đây. Đồng thời sẽ giúp tiết kiệm chi phí hơn đáng kể nữa đấy.
Bài chòi Hội An được tổ chức ngày nào, ở đâu?
Lễ Hội văn hóa bài chòi mang đậm bản sắc dân tộc người Việt, đặc biệt là người dân xứ Quảng. Nếu như trước đây, lễ hội bài chòi Hội An diễn ra trong các ngày lễ đặc biệt hoặc các ngày tết đến xuân về. Hay thậm chí du khách ghé đến Hội An vào những ngày cuối tuần như thứ 7, chủ nhật cũng sẽ thấy đêm hội bài chòi.
Dưới sự tăng trưởng của khách du lịch nội địa và quốc tế tham quan phố cổ ngày một tăng. Đêm hội hát bài chòi Hội An dần đã trở thành một sân chơi khá quen thuộc với nhiều người. Để đáp ứng số đông khách du lịch và khách địa phương. Dân ca bài chòi Hội An được diễn ra hằng đêm dọc bên bờ sông Hoài tại giữa phố Hội. Nghệ thuật diễn xướng phục vụ du khách và mang đến những phút giây thư giãn nhất.
>>> Xem thêm: Giá vé show diễn Ký Ức Hội An
Bài chòi xứ Quảng – Hội An có gì hấp dẫn?
Loại hình sân khấu ca kịch này được tổ chức trong một không khí rộn ràng, vui tươi và đầy náo nhiệt. Lễ hội đặc sắc như một buổi tiệc của không gian khoe sắc. Biểu diễn ngay bên cạnh dòng sông Hoài trong buổi tối đầy lãng mạn với những sắc đèn lung linh huyền ảo.
Đến Hội An chơi bài chòi cổ và đúng như tiếng vang của nó. Nếu đến Hội An không thể bỏ qua một trong các sự kiện lễ hội này. Bởi có thể nói đến trò chơi bài chòi thu hút khá nhiều đối tượng khách quan tâm. Không mang tính chất thắng thua hay cờ bạc đỏ đen. Ngược lại mang đậm dấu ấn văn hóa cộng động, kết nối nhiều hơn giá trị tích cực thông qua tính giải trí của trò chơi này. Bởi bất kỳ ai cũng có thể tham gia vì tính chất đơn giản giống như chơi bài trên chòi.
Điểm ấn tượng tại nơi phố cổ là mỗi đêm, ngay bên bờ sông Hoài. Du khách sẽ được tận hưởng những câu ca đậm chất dân gian như đưa người ta nhớ về thời ấu thơ tại các chốn làng quê. Các câu hát mang luồng hơi thở truyền thống vừa có tính giáo dục cao khiến ai cũng cuốn hút tận hưởng say xưa.
Điều hấp dẫn của hát bài chòi Hội An chính là dẫn dắt tâm trạng, cảm xúc của người xem qua nhiều bất ngờ. Các câu hát đôi khi nhịp nhàng, chậm rãi tưởng tượng như nét thơ ca. Rồi đôi lúc đưa người xem đến một sắc thái khác. Nhờ nội dung đa dạng chứa đầy ý nghĩa và nét đột phá đầy hấp dẫn. Sân chơi bài chòi ngày càng hoàn thiện về nội dung đến quy mô biểu diễn. Thậm chí tạo nên sự gắn kết và giao lưu, quảng bá nét đặc trưng Hội An, Quảng Nam đến các du khách quốc tế tại nhiều quốc gia.
Cảm xúc về dân ca bài chòi Hội An
Cảm xúc đầu tiên khi tham gia lễ hội bài chòi Hội An chính là sự gắn khít với nhau. Tạo nên những tràng cười sảng khoái vốn khó để thấy trong cuộc sống ngày thường. Nội dung câu hát, thơ ca ca ngợi vẻ đẹp vốn có của đất nước, quê hương của người dân Việt Nam. Đồng thời cũng toát lên nét truyền thống tốt đẹp, sự yêu nước của những con người Việt Nam.
Bài chòi xứ Quảng mang đến cảm xúc dâng trào đối với những du khách nội địa. Với điệu hò quen thuộc, câu ca lúc trầm lúc bổng đẩy người nghe trở về những năm trước đây. Hay dấu ấn ghi lại đối với du khách quốc tế là những gì độc đáo, lạ mắt nhưng vô cùng cuốn hút.
Các bài hò được diễn xướng hằng đêm, các nội dung luôn được thay đổi và sáng tạo liên tục. Từ các điệu hò dân ca, các câu hát hò khoan, hò chèo thuyền hay vè Quảng,… nhằm đánh thức mọi tâm hồn yêu câu hát dân ca và có chung một nhịp đập câu hò. Các điệu hò sẽ hóa mình vào những câu hát vui nhộn hơn để phù hợp với không gian xuân trong những dịp Tết. Có thể thấy, người Quảng Nam là những con người thật tài hoa, mang đầy chất nghệ nghĩ. Và nhờ điều đó bài chòi Hội An Quảng Nam đã để lại cảm xúc thăng hoa, dư âm tuyệt vời trong mỗi một tâm hồn thật lãng mạn của những du khách.
Hướng dẫn tham gia chơi Bài Chòi Hội An Quảng Nam
Bài chòi Hội An được hiểu như chơi bài trên chòi. Người ta dựng 9 hoặc 11 chòi và chia thành 2 bên đều nhau. Người chơi sẽ ngồi tại các chòi chòi con này. Mỗi chòi có độ cao tương đương từ 2 đến 3 mét rộng vừa đủ người ngồi và một chòi giữa trung tâm.
Có 2 loại hình bài chòi đó là hát bài chòi Hội An và trò chơi dân gian bài chòi.
Nếu như đối tượng chơi bài chòi là những du khách nước ngoài sẽ được đội ngũ giỏi ngoại ngữ hướng dẫn thể lệ trò chơi. Người chơi lúc này sẽ chọn cho mình một chòi để nhận thẻ bài. Các chủ trò hiện nay đa phần đều trang bị tiếng Anh cơ bản, vì vậy họ có thể đánh vần các tên của quân bài cho du khách hiểu. Phần quà cho những người chiến thắng là những món quà chứa đậm dấu ấn Hội An.
Bộ bài được sử dụng là bài tam cúc cải tiến. Bộ bài chòi có tổng cộng 33 lá bao gồm các tên như thằng bí, ông ầm, nhứt nọc,… được vẽ trên giấy và dán vào các thẻ bài tre thay vì các con số như bộ bài thông thường. Trên mỗi thẻ bài tre được dán 3 con bài không trùng nhau. Bộ bài bao gồm 3 pho tương ứng với pho vạn, pho văn và pho sách, mỗi pho 10 lá. Để đủ bài chơi 33 lá, nên phải thêm 3 lá ông ầm đen, cửu điều đen và tử cẳng đen.
Cách thức chơi khá đơn giản, chủ trò hay còn gọi là ông Hiệu hoặc chị Hiệu sẽ xốc bài và rút ra một con. Khi đọc tên con bài sẽ được đọc thêm một câu ca dao đi kèm nhằm tăng tính hấp dẫn cho trò chơi. Nếu người chơi có con bài được ông Hiệu xướng tên thì người chơi gõ mõ để ra hiệu. Chòi nào trúng 3 con bài thì chòi đó thắng. Khi thắng, chòi sẽ được cắm cây cờ lên chòi và được tung hô hào hứng từ đờn cò hoặc trống,…
Tham khảo các tour du lịch Hội An hấp dẫn:
Lời hát bài chòi Hội An
Các câu hát xưa đã làm nên sức hút của hát bài chòi. Trong lời hát bài chòi Hội An, nhiều du khách đã khá say mê với những câu hát mang đầy ý nghĩa:
Ấm nồng từ một khúc quê
Ta đứng hát giữa mây trời xứ xở
Đất mẹ đi qua tháng ngày gian lao cực khổ
Con sông quê bao năm trăn trở ngọn nguồn
Một thời khói lửa đạn bom
Một tấc giang sơn, một dòng máu đỏ
Quảng Nam ơi từ trong gian khó
Có niềm tin son sắc vô bờ
Gió chiều thổi mát triền đê
Ai lên Đại Lộc, ai về Quế Sơn
Thương sao hết những đồng lúa trổ
Khi mùa vàng đang đổ sai bông
Điện Bàn ơi những ước mong
Bốn mươi năm xây dựng vẫn thủy chung với đời
Thăng Bình, Tiên Phước reo vui
Hội An phố cổ đẹp lời thơ xưa
Qua Núi Thành nhớ biển chiều Tam Hải
Ghé Long Sơn em hát khúc ca xuân
Ai về Hiệp Đức Nam Giang
Trăng mờ phố núi Phước Sơn đợi người
Quên sao được bao ngày khói lửa
Những tháng năm gian khó quê mình
Giặt về đốt mái nhà tranh
Xóm thôn dậy cảnh điêu linh ngút trời
Trọng Núi Thành đường đi sáng suốt
Giặc khiếp kinh chùn bước xâm lăng
Từ ngày ấy đã bốn mươi năm trổ nụ
Ngày quê hương sạch bóng quân thù
Thu Bồn sóng quyện câu thơ
Điệu Hòa Vang dìu dặt đôi bờ Vu Gia
Sông Trường Giang hát tình ca
Bàn tay xây dựng để quê ta đổi đời
Thương người nắng dội sương rơi
Quê mẹ thơm thảo một đời gió mưa
Đàn con ư ơ, đàn con ngon dệt ước mơ
Hát lên câu hát viết bài thơ xây đời
Vẫn sang trong tình yêu của đất
Gọi mùa lên quê Quảng yêu thương
Bàn tay nối những con đường
Nối bờ vui khúc nhạc vươn tâm tình
Em về Trung Phước, Đại Bường
Anh qua Giao Thủy tìm hướng gió lành
Bốn mươi năm ư ơ, bốn mươi năm dệt một màu xanh
Quảng Nam ơi, Quảng Nam một khúc tâm tình
Tâm tình với quê
Bảo tồn và phát huy nét văn hoá truyền thống bài chòi Hội An
Bài chòi Hội An ngày nay đã phát triển thành một loại hình sân khấu ca kịch. Chắc hẳn bất cứ ai dù là người trẻ cũng khó bỏ qua trải nghiệm bài chòi thú vị tại mảnh đất chan chứa tình người như Hội An Quảng Nam. Trải qua nhiều thăng trầm và bài chòi luôn được người dân lưu giữ và bảo tồn đến hôm nay.
Lời hát bài chòi Hội An ca ngợi con người, vẻ đẹp truyền thống nhân dân. Các bài hát mang ý nghĩa rất hay với những đạo lý làm người. Đồng thời phản ánh tư duy, răn đe với những tiêu điểm tiêu cực với tính giáo dục cao.
Chính nhờ các nét đẹp thông qua bài chòi xứ quảng, lời hát bài chòi Hội An. Cộng với các ảnh hưởng của lối hát, hò khoan hay nói tuồng đã hình thành nên bộ môn nghệ thuật sân khấu đặc sắc mới có tên kịch hát “Bài chòi”.
Bài chòi Hội An Quảng Nam chính là đại diện của nhân loại thông qua nét đẹp văn hóa của người dân xứ Quảng. Được UNESCO công nhận là di sản văn hóa phi vật thể từ tháng 12/2017. Bài chòi có công rất lớn trong việc xây dựng và quảng bá du lịch Hội An đến du khách.
Qua bài viết về “Bài chòi Hội An” – sản phẩm tinh hoa và du lịch của người dân xứ Quảng. Hy vọng đã chia sẻ và cung cấp các thông tin cần thiết về vẻ đẹp và nét văn hóa đặc trưng của người Hội An nói riêng và người miền Trung nói chung. Từ đó giúp du khách hiểu hơn về vùng đất của những người dân chất phác để có kế hoạch cho chuyến hành trình chuyến tour Hội An Ngũ Hành Sơn thật thú vị.
Bài viết liên quan:
