Giỗ tổ nghề Yến là một lễ hội truyền thống của người dân Hội An – Quảng Nam. Lễ hội được tổ chức hằng năm nhằm tri ân công lao của các bậc tiền nhân đã có công khai phá và phát triển nghề khai thác yến sào, đồng thời cầu mong mưa thuận gió hòa, bình an trên biển.
Truyền thuyết chim yến Cù Lao Chàm và Lễ giỗ tổ nghề Yến
Giỗ tổ nghề Yến sào hằng năm thu hút được đông người dân và du khách tham gia. Với những nghi lễ truyền thống kết hợp với các hoạt động vui chơi, lễ hội này đã góp phần rất lớn trong việc phát triển văn hóa du lịch tại Quảng Nam.
Tìm hiểu truyền thuyết Chim yến Cù Lao Chàm có gì độc lạ
Nói về nguồn gốc của chim yến, người dân ở đây kể: Loài chim này hoá thân từ cô gái sống với cha mẹ già ở 1 làng quê biển. Một hôm, cơn đại hồng thuỷ bất ngờ cuốn trôi làng mạc, chỉ duy nhất gia đình nàng sống sót trôi dạt vào hòn đảo Cù Lao Chàm. Vì quá đói nên cha mẹ nàng đã ngất đi, nàng lê đi khắp đảo tìm thức ăn, nước uống.
Sau một thời gian tìm kiếm, đang muốn bỏ cuộc thì nàng tìm thấy một lát khoai khô nhỏ nằm mắc kẹt trong khe đá. Nàng mang lát khoai về nhai nhuyễn, mớm cho cha mẹ, cả nước bọt của nàng. Cứu được cha mẹ thì nàng kiệt sức mà chết. Vài năm sau trên đảo xuất hiện 1 loài chim nhỏ cứ bay quanh quẩn bên ngôi mộ của nàng, đó là chim Yến.
Nguồn gốc và ý nghĩa Lễ giỗ tổ nghề Yến
Từ khoảng hơn 150 năm về trước, lễ giỗ tổ nghề Yến đã xuất hiện và được tổ chức định kỳ thường niên. Từ đó, nó dần trở thành một lễ hội dân gian truyền thống của người dân trên đảo Cù Lao Chàm.
Lễ hội giỗ tổ nghề Yến Cù Lao Chàm được tổ chức nhằm tưởng niệm, tri ân đến các bậc tiền bối đã có công khai phá nên nghề khai thác Yến sào. Giỗ tổ nghề Yến còn góp phần quảng bá làng nghề truyền thống của Hội An, từ đó giúp cho du khách hiểu thêm về nguồn gốc của Yến sào. Đồng thời, nó cũng giúp nâng cao ý thức bảo vệ nguồn tài nguyên thiên nhiên quý hiếm của vùng biển đảo.
>>> Tham khảo thêm: Miếu Tổ Nghề Yến – Kinh nghiệm tham quan mới nhất 2023.
Thời điểm diễn ra Lễ giỗ tổ nghề Yến
Giỗ tổ nghề Yến được diễn ra tại Cù Lao Chàm – Quảng Nam, vào ngày mùng 9 và mùng 10 tháng 3 Âm lịch hằng năm.
Lễ vật quý giá trong Lễ giỗ tổ nghề Yến
Các lễ vật không thể thiếu trong lễ cúng tổ nghề Yến sào là: Món Yến Cù Lao Chàm, thịt lợn, bánh trái, hải sản… Và khoảng thời gian diễn ra lễ giỗ tổ nghề Yến cũng là lúc ngư dân thu hoạch được sản lượng Yến cao nhất trong năm. Thế nên con cháu làng nghề thường sử dụng tai yến để nấu rồi đặt trên bàn thờ của các vị thần và tổ tiên.
Tìm hiểu nghi thức của Lễ giỗ tổ nghề Yến Cù Lao Chàm
Cúng giỗ tổ nghề Yến cũng như các lễ hội truyền thống khác ở Quảng Nam, gồm có 3 phần nghi thức:
Nghi thức trước lễ chính
Vào trước ngày diễn ra giỗ tổ nghề yến (9/3 Âm lịch), người dân trong làng sẽ cùng nhau dọn dẹp, bày trí lại khu vực cúng tế và bày biện lễ vật lên bàn thờ. Tối hôm đó, những bậc cao niên trong làng và đại diện của các dòng họ sẽ tập trung lại miếu tổ để cúng lễ. Họ sẽ thực hiện nghi lễ cáo tước với chư tổ, thần thánh để chuẩn bị cho lễ chính diễn ra vào ngày 10/3 Âm lịch.
Nghi thức cúng lễ
Trong chính ngày giỗ tổ nghề Yến (10/3 âm lịch) thì người dân và các bậc cao niên trong làng sẽ thực hiện lễ nghinh thần, rước vọng với kiệu thần. Đoàn rước nghinh thần sẽ đi qua các khu vực miếu thờ của thôn, xóm để vái vọng và mời các chư thần về khu vực miếu tổ. Sau khi mời xong mới tiến hành lễ cúng tâm linh.
Phần lễ trong ngày giỗ tổ nghề Yến sẽ được thực hiện theo trình tự bao gồm: Xướng tế, chánh tế, tả hữu phân hiến… Tiếp đến là nghi thức lễ tế tổ nghề theo phong tục, nội dung là tế đại tổ nghề và các chư vị thánh thần đã bảo trợ nghề như: Ngũ Hành tiên nương, Nam Hải Ngọc Lân, Thành Hoàng bốn xử …
Phần hội
Sau khi kết thúc nghi thức cúng lễ của giỗ tổ nghề Yến sẽ đến phần hội. Phần này là tất cả người dân trong làng cùng du khách sẽ tiến hành sinh hoạt những hoạt động văn hóa. Cụ thể sẽ có các trò chơi dân gian ở Quảng Nam như: hát bài chòi, đập nồi, giao lưu đốt lửa trại…
Và phần thu hút nhất trong lễ giỗ tổ nghề Yến là thưởng thức ẩm thực đặc sản địa phương. Tại đây, bạn sẽ được khám phá văn hóa ẩm thực đa dạng, đặc biệt là các loại hải sản tươi sống tại đảo Cù Lao Chàm như cua đá, ốc, mực một nắng…
>>> Xem thêm: Trải nghiệm Tour Ngũ Hành Sơn Hội An 1 ngày giá rẻ.
Du khách trải nghiệm các hoạt động thú vị tại Cù Lao Chàm
Ngoài trải nghiệm lễ cúng ông tổ nghề yến thì còn có rất nhiều hoạt động vui chơi khác khi đến với đảo Cù Lao Chàm. Tour du lịch Đà Nẵng – Hội An sẽ giới thiệu đến bạn những trải nghiệm cụ thể mà bạn có thể tham khảo:
Tìm hiểu nghề nuôi yến
Yến sào là một món quà vô giá mà thiên nhiên ban tặng cho con người. Yến sào ở đây nổi tiếng bởi sợi to, dày hơn những nơi khác và chứa nhiều hàm lượng dinh dưỡng. Đến đây bạn có thể tìm hiểu rõ nhất về quy trình cũng như tận mắt chứng kiến được cách nuôi Yến thực tế.
Tham quan cảnh quan biển đảo Cù Lao Chàm
Giỗ tổ nghề Yến được tại chức tại đảo Cù Lao Chàm, nếu đã đến đây để tham gia lễ hội thì bạn nên sắp xếp để kết hợp với tham quan biển đảo. Khung cảnh thiên nhiên ở đây trong lành, hoang sơ, nước biển xanh mát. Đến đây, bạn có thể tắm biển, chụp hình, lặn ngắm san hô… Ngoài ra còn có rất nhiều bãi biển mà bạn nên ghé như: bãi Ông Cù Lao Chàm, bãi Xếp, bãi Chồng…
Tham gia đêm hội Cù Lao
Bạn nhất định phải tham gia trải nghiệm đêm hội Cù Lao để cùng hòa mình vào cuộc sống của người địa phương. Hiện nay có rất nhiều tour Đà Nẵng Hội An Cù Lao Chàm giá rẻ mà bạn có thể tham khảo. Vì nơi đây còn mới mẻ và khá hoang sơ, nên lựa chọn đi tour là tối ưu nhất. Về đêm bạn sẽ được xem hát bài chòi, trò chơi đánh lú, đua cua hay đốt lửa trại trên đảo. Tour cũng có book dịch vụ qua đêm cho khách ngủ tại homestay để sáng dậy đón bình minh nếu muốn.
Trải nghiệm lặn ngắm san hô
Vùng biển Cù Lao Chàm nước rất trong, có thể soi rõ đáy và phía dưới có các rạn san hô đa sắc màu. Trước và trong khi lặn ngắm đều được có hướng dẫn viên nên rất bảo đảm về độ an toàn. Đây cũng là hoạt động khá thú vị và mới mẻ mà bạn nên thử.
>>> Bỏ túi ngay: Kinh nghiệm đi Tour Bán đảo Sơn Trà Ngũ Hành Sơn Hội An giá rẻ.
Thưởng thức ẩm thực ngon hấp dẫn
Cù Lao Chàm không chỉ tuyệt hảo về cảnh đẹp mà còn thu hút đông khách, bởi ẩm thực nơi đây rất phong phú. Có rất nhiều món ăn đặc sản như: cua đá, mực một nắng, yến sào, ốc vú nàng… Ngoài ra còn rất nhiều loại hải sản tươi sống khác hoặc các loại rau rừng đặc trưng mà chỉ nơi đây mới có.
Giỗ tổ nghề Yến là một nét đẹp văn hóa độc đáo của người dân địa phương. Lễ hội không chỉ thể hiện lòng biết ơn của con cháu đối với các bậc tiền nhân mà còn là dịp để quảng bá, giới thiệu về nghề khai thác yến sào – một nghề truyền thống mang lại giá trị kinh tế cao.
